Koma je naziv za poremećaj svesti, dramatično ispoljavanja patnje mozga, koji se definiše kao gubitak funkcija životnih odnosa pored toga što su relativno očuvane vegetativne funkcije, koji može da traje mesecima pa i godinama.Dubina promene svesti je promenljiva pošto postoje medjustupnjevi-subkoma do apsolutne nenadražljivosti, na sve nadražaje čak i na bolne sa potpunim gubitkom veze sa spoljnim svetom.Umerenom poremećaju svesti može da se pridruži i nemir tada se govori o predkomi.Uzroci mogu biti lokalizovani u mozgu usled intoksikacije, traume, infekcije tumora, ili generalizovane bolesti kao dijabetes, insuficijencija jetre, bubrežne i disajne tegobe, endokrini i metabolitički poremećaji.Koma je posledica teškog poremećaja funkcije vitalnih organa centralnog nervnog sistema, srca, pluća, disajnih organa, bubrezima itd.
Simptomatologija:
U komatoznom stanju bolesnik je bez svesti ne reaguje ni na bolove izazvane štipanjem, jak pritisak.Neurološki pregled govori o ugašenom mišićnom i gutanjem refleksu, nereagovanja zenice na svetlost.Od vitalnih funkcija očuvana je samo disanje i krvotok koje povremeno mogu biti poremećene.
Dijagnoza:
Postavlja se na osnovu kliničke slike i utvrdjivanja vrednosti Glazgoveske koma skale (GCS) ili se koristi najnovijom metodom što je precizna i praktična specijalna skala tzv. FOUR.Osim toga su potrebni CT, NMR, RTG, laboratorijske analize.
Lečenje:
Potrebna je dugotrajna pravilna nega prvenstveno za održavanje slobodnih puteva za disanje, nega kože, ishrana u vidu perfuzije.Radi se na očuvanju vitalnih funkcija i otklanjanju uzroka koji je doveo do komatoznog stanja.
Prognoza:
Uveliko zavisi od uzroka, koji dovodi u opasnost život bolesnika.Naročito ako dugo traje nastaju razni problemi disajni, nemogućnost iskašljavanja, rane od ležanja, alimentarni poremećaji i još mnogo drugi.
