Asfiksija označava gušenje ili ugušenost.Kod normalnog disanja vazduh mora biti odgovarajuća sa očuvanim centrom i disajnim funkcijama, normalan sastav tkiva i krvi.Hipoksija je stanje sa smanjenom količinom kiseonika u tkivima a potpuni nedostatak nosi naziv anoksija.Hiperkapnija je krajni rezultat hipoksije ( nakuplja se uglen dioksid i acidoza), što rezultuje asfiksiju-ugušenje.Uzroci mogu biti prirodni ili nasilni.
*Prirodni uzroci asfiksije su: zbog različitih oboljenja: opstrukcija disajnih puteva, pneumonija, plućni edem, fibroza, bolesti krvi sa neadektvatnim transportom oslobadjanjem kiseonika-anemije, hipovitaminoza, neuromuskularni poremećaji.
*Nasilni uzroci asfiksije su: mehaničke prirode, kao zatvaranje usta i nosa, zapušenje dušnika, zagušenje, zadavljenje, vešanje-strangulacija.Hemijske prirode trovanja ugljen monoksidom, cijanom zatim trovanje fizičke prirode tehnički ili prirodni elektricitet.
Simptomatologija:
Sastoji se od raznih faza.Prva faza je praćen hipoksijom, hiperkapnijom i ubrzanim produbljevim disanjem sa blagom cijanozom.U drugoj fazi nastaje otežano disanje, cijanoza, petehijalna krvarenja (tačkasta), pomućen svest i pojava grčeva.U trećoj fazi nastupa potpuni gubitak svesti, proširena zenica i sledi paralize respiratornog centra nastupa smrt.
Lečenje:
Uzročnika treba ukloniti što je dovelo do asfiksije.Ako je u pitanju strano telo primenjuje se Heimlichov zahvat.Ukoliko je u pitanju osnovna bolest primenjuje se medikamentozno lečenje.U slučaju pojave respiratornog aresta-prestanak disanja radi tzv. ABCD sistem.Ritam kompresije iznosi 80-100 u minuti, kod uspešne reanimacije.Palpira se puls na vratnim i nožnim arterijama, popravlja se boja kože, zenice nisu maksimalno dilatirane, pokreće se mišićni tonus i grudni koš spontano i ritmički vrši pokrete.Aplikuju se lekovi u zavisnosti od stanja koji je doveo do respiratornog aresta.
