Sindrom X spada u bolesti metabolizma (endokrinologije).
Klinička slika:
Simptomi u ovom metaboličkom poremećaju ne javljaju se pojedinačno nego istovremeno i povećavaju rizik za pojavu koronarne bolesti.Postoje rizične grupe za pojavu ovog oboljenja:
*Bolesnici sa šećernom bolesti tipa 2
*Bliski rodjaci tipa2 sa šećernom oboljenjem.
*Bolesnici sa povišenom krvnom pritiskom.
*Članovi porodice bolesnika sa povišenim vrednostima triglicerida u krvi.
*Bolesnici s abdominalnim oblikom gojaznosti.
Povišen krvni pritisak-Hipertenzija:
Jedan od najvažnijih simptoma u sindromu X. Hipertenzivne osobe su jače otporne na insulin i imaju veće vrednosti insulina.
Dislipidemija:
Podrazumeva se povišena vrednost triglicerida u krvi, ali je snižen nivo zaštitnog HDL holesterola.U sindromu X postoji veća količina lipoproteina male gustine, koji sadrži veći broj malih gustih LDL čestica.U nastanku koronarne bolesti ti lipoproteini male gustine deluju zajednički sa poremećajima u zgrušavanju krvi i metaboličkim poremećajima.
Gojaznost:
Dovodi do ugroženosti krvnih sudova.Nastaje povećano lučenje kortizola (hormon nadbubrežne žlezde).Povećan odnos struka povezano je sa stvaranjem polnih hormona kao što je testosteron kod muškaraca.
Dijagnoza:
Se postavlja na osnovu porodične anamneze, raspituje se zbog šećerne bolesti tipa2, o bolestima krvnih sudova.Važno je pripaziti na sledeće pokazatelje: krvni pritisak, telesna težina, index telesne mase, telesna visina.Od biohemijskih parametara merenje nivo insulina, triglicerida, holesterol, mokraćna kiselina, albumina u mokraći.
Lečenje:
Smanjiti telesnu težinu dijeta, fizička aktivnost, medikamentna terapija fibrati, statini, blokatori alfa adrenergičkih receptora.
