Gasna gangrena nastaje kao primarna posledica nedostatka kiseonika (hipoksija) u ćelijama i tkivima, izaziva poremećaj u odredjenim delovima tela i dovodi do izumiranja-nekroze tkiva.Može nastati nakon raznih infekcija, vaskularne bolesti, traume.Najčešće je lokalizovan na ekstremitetima ili njihovim delovima prst ruke i noge, stopalo, potkolenica. Izazivači su teške opekotine, promrzline, razne traume, pušenje, šećerna bolest, ateroskleroza, Rejnova, Birgerova bolest, malignitet, AIDS, narkomanija, aerobne infekcije rana i anaerobne infekcije mišića i kostiju.
Klinička slika:
Postoji dva oblika suva i vlažna gangrena.
Suva gangrena je uzrokovana manjom protokom krvi, bolest polako napreduje česta je kod bolesnika sa začepljenim arterijama-ateroskleroza, povećana količina holesterola i šećera, pušenje i genetika igra važnu ulogu, zatim operativni zahvat, opekotine i promrzline.
Vlažna gangrena je kao komplikacija u lečenju inficiranih rana.Infekcija izazvan bakterijama grupa Clostridiuma, koji naglo zaustavlja protok krvi.Tako je omogućena invazija i razmnožavanje bakterija u mišićima zbog raznih poremećaja, izazvanom pada imunog sistema ili leukociti ne mogu da spreče infekciju u zagadjenoj rani.U pojavi vlažne gangrene najveći zastupnik je anaerobna bakterija klostridijum perfingens, koji najbolje raste i razmnožava se u odsustvu kiseonika.Ova bakterija je izazivač posebnog oblika vlažne gangrene tzv.gasna gangrena.Ova bakterija svojim toksinima i proizvodnjom mehurića gasa u mrtvim i umirujućim tkivima još proširi infekciju izaziva nekrotizirajući fascilitis, i nakon toga dovodi do sepse.Kod ove bakterije se još nadovezuju razni mikroorganizmi streptokoke, stafilokoke, ešerihije i udruženom dejstvom pomažu jedni drugima-sinergija u razvoju infekcija.
Postoji još jedan vid vlažne gangrene, može da se javi kod raznih organa, grudnog koša (najčešće na plućima), trbuhu, usnoj duplji žučnoj kesi, genitalnim organima i gangrena pulpe zuba.
Kod suve gangrene površina tela je hladna, ukočena, hiperemična, prebojena braun do crne boje.
Kod vlažne gangrene zahvaćenost površina otečena, jako bolna, sa znacima gnoja neprijatnog mirisa,taj deo postane crn, i nastaje povišena telesna temperatura.
Gasna gangrena zaražena rana, curi braunkasti iscedak, čuje se pucketanje, povišena temperatura, taj deo otečen, ubrzano disanje, tahikardija, jaki bolovi.Postoji širenja toksina.
Unutrašnja gangrena simptomi su nespecifično izraženi na unutrašnjim organima sa znacima sepse i simptomi zavise od obolelog organa.
Dijagnoza:
Postavlja se na osnovu anamneze, fizičkog i kliničkog pregleda, laboratorijske analize, RTG snimak, CT,NMR, Arteriografija krvnih sudova, mikrobiološki pregled-dokaz uzročnika, hirurška eksploracija koja se primenjuje kod unutrašnje gangrene.
Lečenje:
Zavisi od vrste gangrene. Kod vlažne i gasne gangrene je potrebno hitna hospitalizacija.
U svim slučajevima je potrebno:
*Hirurško lečenje koji ima za cilj uklanjanje mrtvog-nekrotičnog tkiva i stranog materijala, engl. Debridman rana.Suva gangrena se isto leči hirurškim putem uklanjanjem mrtvog tkiva.Amputacija se mora izvesti, ako se ne može kontrolisati Debridman tehnikom uz davanja antibiotika u visokim dozama, kako bi se sprečila dalje izumiranje tkiva.
*Konzervativno lečenje po mogućnosti.
*Po odluci hirurga hiperbarična oksigenacija.
*Medicinska nega i rehabilitacija.
*Lečenje antibioticima sa kombinacijama, primena analgetika, iv.infuzija
*Primena antikoagulanata sa ciljem da se smanji zgrušavanje krvi.
